Gradle derlemesine genel bakış

Android uygulamaları genellikle Gradle derleme sistemi kullanılarak derlenir. Derlemenizi yapılandırmayla ilgili ayrıntılara geçmeden önce, sistemi bir bütün olarak görebilmeniz için derlemenin temelindeki kavramları inceleyeceğiz.

Derleme nedir?

Derleme sistemi, kaynak kodunuzu yürütülebilir bir uygulamaya dönüştürür. Derlemeler genellikle uygulamanızı veya kitaplığınızı analiz etmek, derlemek, bağlamak ve paketlemek için birden fazla araç içerir. Gradle, bu komutları düzenlemek ve çalıştırmak için görev tabanlı bir yaklaşım kullanır.

Görevler, girişlerini çıkışlara çeviren komutları kapsüller. Eklentiler, görevleri ve yapılandırmalarını tanımlar. Bir eklentiyi derlemenize uygulamak, eklentinin görevlerini kaydeder ve giriş ve çıkışlarını kullanarak bunları birbirine bağlar. Örneğin, derleme dosyanıza Android Gradle Eklentisi (AGP) uyguladığınızda, APK veya Android Kitaplığı oluşturmak için gereken tüm görevler kaydedilir. java-library eklentisi, Java kaynak kodundan bir jar dosyası derlemenize olanak tanır. Kotlin ve diğer diller için de benzer eklentiler mevcuttur ancak diğer eklentiler, eklentilerin kapsamını genişletmeyi amaçlar. Örneğin, protobuf eklentisinin amacı AGP veya java-library gibi mevcut eklentilere protobuf desteği eklemektir.

Gradle, yapılandırma yerine kuralları tercih eder. Böylece eklentiler kullanıma hazır olarak iyi varsayılan değerlerle sunulur. Ancak derlemeyi bildirim temelli bir Alana Özgü Dil (DSL) ile daha fazla yapılandırabilirsiniz. DSL, nasıl oluşturacağınız yerine ne oluşturacağınızı belirtebilmeniz için tasarlanmıştır. "Nasıl" kısmını eklentilerdeki mantık yönetir. Bu yapılandırma, projenizde (ve alt projelerde) çeşitli derleme dosyalarında belirtilir.

Görev girişleri, Java türleri (tam sayı, dize veya özel sınıflar) olarak kodlanmış diğer bilgilerin yanı sıra dosya ve dizin olabilir. Çıkışlar, diske yazılması gerektiği için yalnızca dizin veya dosya olabilir. Bir görev çıkışını başka bir görev girişine bağlamak, görevleri birbirine bağlayarak birinin diğerinden önce çalıştırılması gerektiğini belirtir.

Gradle, derleme dosyalarınızda rastgele kod ve görev bildirimleri yazmayı destekler. Ancak bu durum, araçların derlemenizi anlamasını ve bakım yapmanızı zorlaştırabilir. Örneğin, eklentilerin içinde kod için testler yazabilir ancak derleme dosyalarında yazamazsınız. Bunun yerine, derleme mantığını ve görev beyanlarını, sizin veya başka birinin tanımladığı eklentilerle kısıtlamanız ve bu mantığı derleme dosyalarınızda nasıl kullanmak istediğinizi belirtmeniz gerekir.

Gradle derlemesi çalıştığında ne olur?

Gradle derlemeleri üç aşamada çalışır. Bu aşamaların her biri, derleme dosyalarınızda tanımladığınız farklı kod bölümlerini yürütür.

• Başlatma, derlemeye hangi projelerin ve alt projelerin dahil edileceğini belirler, derleme dosyalarınızı ve uygulanan eklentilerinizi içeren sınıf yolları oluşturur. Bu aşamada, derlenecek projeleri ve eklentilerin ve kitaplıkların alınacağı konumları belirttiğiniz bir ayarlar dosyasına odaklanılır.
• Yapılandırma, her projeye ait görevleri kaydeder ve kullanıcının derleme spesifikasyonunu uygulamak için derleme dosyasını yürütür. Yapılandırma kodunuzun, yürütme sırasında oluşturulan verilere veya dosyalara erişemeyeceğini göz önünde bulundurmanız önemlidir.
• Yürütme, uygulamanızın gerçek "derlemesini" gerçekleştirir. Yapılandırmanın çıktısı, kullanıcı tarafından istenen tüm gerekli derleme adımlarını (komut satırında veya derleme dosyalarında varsayılan olarak sağlanan görevler) temsil eden bir görev yönlü düz ağaç (DAG) olur. Bu grafik, görevler arasındaki ilişkiyi temsil eder. Bu ilişki, görevin beyanında açıkça belirtilmiş veya görevlerle ilgili giriş ve çıkışlara göre belirlenmiştir. Bir görevin girişi başka bir görevin çıkışıysa bu görev diğer görevden sonra çalışmalıdır. Bu aşamada güncel olmayan görevler grafikte tanımlanan sırada biter. Bir görevin girdileri son yürütmesinden bu yana değişmediyse Gradle bu görevi atlar.

Daha fazla bilgi için Gradle Derleme yaşam döngüsü bölümünü inceleyin.

Yapılandırma DSL'leri

Gradle, derlemeleri yapılandırmak için Alana Özgü Dil (DSL) kullanır. Bu açıklayıcı yaklaşım, adım adım (zorunlu) talimatlar yazmak yerine verilerinizi belirtmeye odaklanır. Derleme dosyalarınızı Kotlin veya Groovy kullanarak yazabilirsiniz ancak Kotlin kullanmanızı önemle tavsiye ederiz.

DSL'ler, verileri daha doğal bir şekilde temsil eden küçük bir dil tanımlayarak, alan uzmanları ve programcılar dahil herkesin bir projeye katkıda bulunmasını kolaylaştırmaya çalışır. Gradle eklentileri, görevleri için ihtiyaç duydukları verileri yapılandırmak üzere DSL'yi genişletebilir.

Örneğin, derlemenizin Android bölümünü yapılandırırken aşağıdaki gibi bir yapı kullanabilirsiniz:

Kotlin

android {
    namespace = "com.example.app"
    compileSdk = 34
    // ...

    defaultConfig {
        applicationId = "com.example.app"
        minSdk = 34
        // ...
    }
}

Eski

android {
    namespace 'com.example.myapplication'
    compileSdk 34
    // ...

    defaultConfig {
        applicationId "com.example.myapplication"
        minSdk 24
        // ...
    }
}

DSL kodu, arka planda aşağıdakine benzer:

fun Project.android(configure: ApplicationExtension.() -> Unit) {
    ...
}

interface ApplicationExtension {
    var compileSdk: Int
    var namespace: String?

    val defaultConfig: DefaultConfig

    fun defaultConfig(configure: DefaultConfig.() -> Unit) {
        ...
    }
}

DSL'deki her blok, yapılandırması için lambda alan bir işlev ve ona erişmek için aynı ada sahip bir mülkle temsil edilir. Bu, derleme dosyalarınızdaki kodun daha çok bir veri spesifikasyonu gibi görünmesini sağlar.

Not: Kotlin'de bu işlemin çalışmasını sağlayan ayrıntılar hakkında bilgi edinmek istiyorsanız Tür güvenli oluşturucular başlıklı makaleyi inceleyin. DSL'ler hakkında daha fazla bilgi için Martin Fowler ve Rebecca Parsons tarafından yazılan Domain Specific Languages (Alana Özel Diller) kitabını inceleyin.

Dış bağımlılıklar

Maven derleme sistemi, bağımlılık spesifikasyonu, depolama ve yönetim sistemi tanıttı. Kitaplıklar, sürümlerini ve diğer kitaplıklara olan bağımlılıkları içeren meta verilerle birlikte depolama alanlarında (sunucular veya dizinler) depolanır. Aranacak depoları ve kullanmak istediğiniz bağımlılıkların sürümlerini belirtirsiniz ve derleme sistemi, derleme sırasında bunları indirir.

Maven yapıları grup adı (şirket, geliştirici vb.), yapı adı (kitaplığın adı) ve bu yapının sürümü ile tanımlanır. Bu genellikle group:artifact:version olarak gösterilir.

Bu yaklaşım, derleme yönetimini önemli ölçüde iyileştirir. Bu tür depoların genellikle "Maven depoları" olarak adlandırıldığını duyarsınız ancak bu, yapıların paketlenme ve yayınlanma şekliyle ilgilidir. Bu depolar ve meta veriler, Gradle da dahil olmak üzere çeşitli derleme sistemlerinde yeniden kullanılmıştır (ve Gradle da bu depolarda içerik yayınlayabilir). Herkese açık depolar, herkesin kullanabileceği paylaşımlara olanak tanır. Şirket depoları ise dahili bağımlılıkları şirket içinde tutar.

Projenizi alt projelere (Android Studio'da "modüller" olarak da bilinir) modüler hale getirebilirsiniz. Bu alt projeler, bağımlılık olarak da kullanılabilir. Her alt proje, alt projeler veya üst düzey projeniz tarafından tüketilebilecek çıktılar (kavanoz gibi) üretir. Bu, hangi parçaların yeniden derlenmesi gerektiğini ayırarak derleme süresini kısaltabilir ve uygulamadaki sorumlulukları daha iyi ayırabilir.

Bağımlılıkların nasıl belirtileceği hakkında daha fazla bilgiyi Derleme bağımlılıkları ekleme bölümünde bulabilirsiniz.

Derleme varyantları

Bir Android uygulaması oluştururken genellikle birden fazla varyant oluşturmak istersiniz. Varyantlar farklı kod içerir veya farklı seçeneklerle oluşturulur ve derleme türleri ile ürün aromalarından oluşur.

Derleme türleri, belirtilen derleme seçeneklerine göre değişiklik gösterir. AGP varsayılan olarak "sürüm" ve "hata ayıklama" derleme türlerini oluşturur ancak bunları ayarlayabilir ve daha fazlasını ekleyebilirsiniz (ör. hazırlık veya dahili test için).

Hata ayıklama derlemesi, uygulamanızı küçültmez veya gizlemez, derlemesini hızlandırıp tüm sembolleri olduğu gibi korur. Ayrıca uygulamayı "hata ayıklanabilir" olarak işaretler, genel bir hata ayıklama anahtarıyla imzalar ve cihazda yüklü uygulama dosyalarına erişim sağlar. Bu sayede, uygulama çalışırken dosya ve veritabanlarındaki kayıtlı verileri keşfedebilirsiniz.

Sürüm derlemesi, uygulamayı optimize eder, sürüm anahtarınızla imzalar ve yüklü uygulama dosyalarını korur.

Ürün varyantlarını kullanarak uygulama için dahil edilen kaynağı ve bağımlı varyantları değiştirebilirsiniz. Örneğin, uygulamanız için "demo" ve "tam" veya "ücretsiz" ve "ücretli" sürümler oluşturabilirsiniz. Ortak kaynağınızı "ana" bir kaynak grubu dizinine yazar ve kaynağı, lezzetin adıyla adlandırılmış bir kaynak grubuna geçersiz kılar veya eklersiniz.

AGP, her derleme türü ve ürün çeşidi kombinasyonu için varyantlar oluşturur. Lezzetleri tanımlamazsanız varyantlar, derleme türlerinden sonra adlandırılır. Her ikisini de tanımlarsanız varyantın adı <flavor><Buildtype> olur. Örneğin, release ve debug derleme türleri ile demo ve full lezzetleri için AGP aşağıdaki varyantları oluşturur:

• demoRelease
• demoDebug
• fullRelease
• fullDebug

Sonraki adımlar

Derleme kavramlarını gördünüz. Şimdi projenizdeki Android derleme yapısına göz atın.